|
AMELİYAT SONRASI GÖRME VE GÖZLÜK İHTİYACI
:
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı olduktan sonra eski görmeme kavuşur muyum ? |
| Cevap:
Eğer gözde katarakt dışında görmeyi azaltan bir neden yoksa, yani saydam tabaka (Kornea) normal yapıda ise (herhangi bir leke, şekil bozukluğu yoksa) ve sinir tabaka (retina) sağlıklı ise (diabet, hipertansiyon ve göz tansiyonuna veya yaşlılığa bağlı bir zayıflama yoksa) Katarakt ameliyatı yapılan bir göz, eski görmesine kavuşur. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı olduktan sonra gözlük kullanacak mıyım ? |
| Cevap:
Katarakt ameliyatı sırasında göziçine yerleştirilen merceğin numarası, uzağı veya yakını net görecek şekilde ayarlanabilir. Böylece, ameliyat olan kişinin gözü uzak için sıfırlanmış ise uzağı gözlüksüz net görür, ancak yakın için gözlük kullanması gerekir. Eğer ameliyatta takılan mercekle göz miyop yapılırsa, o kişi yakını gözlüksüz görebilecek, fakat uzak için gözlük ihtiyacı ortaya çıkacaktır. |
|
| Soru:
Çevremde Katarakt ameliyatı olup da hiç gözlük kullanmayan kişilerle karşılaşmam mümkün mü? |
| Cevap:
Tabii, eğer ameliyat ile göz hafif miyop hale gelmiş ise kişi, çok küçük punto olmamak üzere kitap, gazete okuyabilir; uzak mesafeyi de normalden biraz zayıf da olsa gözlüksüz görebilir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı olduktan sonra her mesafeyi net görmeyi sağlayan (gözlüklerde olduğu gibi) göziçi mercekleri mevcut değil mi? |
| Cevap:
Evet, multifokal adı verilen bu tip göz içi mercekleri mevcut, ancak bu mercekler sonuçları mükemmel olmadığından henüz rutin kullanıma girmemişlerdir. |
|
|
AMELİYAT ZAMANI
:
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı olmam için görmemin iyice azalması mı gerekir ? |
Cevap:
Hayır, Katarakt başlayıp görme derecesinde azalma başladığından itibaren, kataraktın herhangi bir döneminde ameliyat yapılabilir. Ameliyat kararı, doktorun muayene bulguları ve hastanın şikayetleri biraraya getirilerek doktor ve hastanın birlikte verecekleri bir karardır.
Burada hastanın yaşı, mesleği, günlük yaşamındaki aktifliği, sosyal yaşamı gibi bir çok faktör göz önünde tutulmalıdır. |
|
|
İLERLEMİŞ KATARAKT
:
|
| Soru:
Çok geç (ilerlemiş
katarakt) dönemde katarakt ameliyatı olmak
ameliyat başarısını etkiler mi ? |
| Cevap:
Evet, çok ilerlemiş
kataraktların ameliyatında, problem çıkma
olasılığı daha fazladır. Ayrıca, ileri
kataraktlarda ameliyat süresi de daha uzun
olmaktadır. Uzayan ameliyat süresi de ameliyat
esnasında ortaya çıkabilecek problem yüzdesini
arttırdığı gibi ameliyat sonrasında da gözün
iyileşme süresini uzatmakta, hatta bazen de
kalıcı problemlere yol açabilmektedir. Bu
nedenlerle katarakt çok ilerlemeden, yani görme
tümüyle kaybolmadan ameliyat olunması daha
doğru olacaktır. |
|
|
GÖZİÇİ MERCEKLERİ
:
|
| Soru:
Göziçine takılan merceklerin iyi ve kötü olanları varmış, doğru mu ? |
| Cevap:
Hayır, kötü lens yoktur. Ancak, değişik maddelerden yapılan, değişik fiziksel özellikleri olan göziçi mercekleri mevcuttur. Örneğin, eskiden beri kullanılan ve sert bir maddeden imal edilen katlanamayan (sert) göziçi mercekleri olduğu gibi son yıllarda kullanılan ve yumuşak bir maddeden yapılan katlanabilir göziçi mercekleri de vardır. |
|
| Soru:
Katlanabilen ve katlanamayan göziçi mercekleri arasında, yapılan ameliyat yönünden nasıl bir fark vardır ? |
| Cevap:
Katlanabilen göziçi mercekleri göze daha küçük bir kesi yerinden (3 mm gibi), katlanamayan mercekler ise 5-6 mm gibi daha geniş bir kesiden göze sokulurlar; dolayısıyla katlanabilen lenslerde iyileşme süresi daha kısa ve ameliyat sonrası oluşan astigmatizma daha küçüktür. |
|
|
KATARAKT
AMELİYATI :
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı için narkoz almam gerekiyor mu ? |
| Cevap:
Katarakt ameliyatı için narkoz (genel anestezi), çocuk ve bebek hastalar dışında kesinlikle gereksizdir. Katarakt ameliyatında, erişkin hastalar için lokal anestezinin değişik türleri kullanılır; ya gözün çevresine enjeksiyon yapılarak hem göz uyuşturulur, hissiz hale getirilir ve aynı zamanda göz hareketleri ortadan kaldırılmış olur, ya da topikal anestezi adı verilen bir aneztezi türü kullanılır. Burada, göz çevresine herhangi bir enjeksiyon (iğne) yapılmaz, göze damlatılan damlalarla göz, hissiz hale getirilerek ameliyat yapılır. Ancak, damla anestezisinde göz hareketleri devam ettiğinden hastanın uyumlu olması ve söylenilenleri tam olarak yapması koşulu gereklidir. Bu yüzden, örneğin işitme problemi olan hastalarda damla anestezisini uygulamak riskli olabilir. Ayrıca, uzun süreceği tahmin edilen ameliyatta da damla anestezisini kullanmak doğru değildir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatının süresi ne kadardır? |
| Cevap:
Fakoemülsifikasyon veya kısaca fako tekniğiyle yapılan bir katarakt ameliyatı, ortalama olarak 15-20 dakika kadar sürmektedir. Ameliyat süresi 10 dakika kadar olabileceği gibi 30 dakika ve daha uzun da olabilmektedir. Bu süre, gözle ilgili birtakım özelliklerle ilgilidir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatının süresinin uzamasına neden olan göze ait özellikler nelerdir ? |
| Cevap:
Kataraktın çok sert (eski) olması, gözbebeğinin küçük olması, gözmerceğinin asıcı bağlarının olmaması gibi durumlarda ameliyat süresi uzamakta ve bazen de bu özelliklerin yolaçtığı bazı problemler de çıkabilmektedir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatında göze dikiş atılıyor mu ? |
| Cevap:
Halen uygulanmakta olan katarakt ameliyatı tekniğinde göze dikiş atmaya gerek kalmamaktadır. Ancak, daha önceki ameliyat tekniğinde ameliyat yeri dikişle kapatılmakta idi. Bu yüzden yeni tekniğe, halk arasında ''dikişsiz katarakt ameliyatı'' adı verilmektedir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı laserle mi yapılmaktadır ? |
| Cevap:
Halen uygulanmakta olan katarakt ameliyatı tekniğinde laser kullanılmamaktadır. Ameliyatın bilimsel adı ''Fakoemülsifikasyon'' veya kısaca ''Fako'' dur. Kataraktın küçük parçalara ayrılıp emilmesi anlamına gelmektedir. Burada kullanılan enerji, laser enerjisi olmayıp ultrason (ses titreşimi) enerjisidir. Ancak bu, halk arasında yanlış olarak laserle katarakt ameliyatı olarak bilinmektedir. |
|
| Soru:
Günümüzde laserin kullanıldığı katarakt ameliyatı tekniği mevcut mudur ? |
| Cevap:
Evet, lazer enerjisinin kullanıldığı yeni jenerasyon aletler de mevcuttur. Ancak bunlar gündelik kullanıma henüz girmemiştir. Çünkü, halen fakoemülsifikasyon aletleri kadar fayda sağlayamamaktadır. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatı olduktan sonra yatmak gerekli midir ? |
| Cevap:
Hayır, ameliyattan sonra hastanede veya evde yatak istirahati gerekli değildir. |
|
|
AMELİYATTAN SONRA :
|
| Soru:
Ameliyattan sonra gözün kapalı kalması gerekli midir ? |
| Cevap:
Katarakt ameliyatından sonra gözün açık kalıp kalmayacağı, ameliyatı yapan doktor tarafından belirlenir. Ameliyattan sonra göz açık bırakılacağı gibi, 24 saat kapalı tutulabilir veya gerekirse 2-3 gün de kapatılabilir. |
|
| Soru:
Ameliyattan sonra, tekrar ne zaman göz muayenesi gereklidir ? |
| Cevap:
Genel olarak, hastanın ameliyattan 24 saat sonra ameliyat yapan doktor tarafından muayene edilmesi doğru olacaktır. Sonraki kontroller ameliyattan 2-3 gün sonra, 1 hafta ve 1 ay sonra yapılabildiği gibi gözün durumuna göre daha sık veya daha seyrek de yapılabilir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatından sonra ilaç kullanmak gerekli midir ? |
| Cevap:
Katarakt ameliyatından sonra, ameliyatın gözde yaptığı reaksiyonu azaltmak, gözün iyileşmesini kolaylaştırmak, enfeksiyon riskini azaltmak amacıyla birtakım göz damlalarının kullanılması doğru olacaktır. İlaçların kullanım süresi,ameliyat sonrası kontrollerdeki gözün durumu ile ilgili olarak ameliyatı yapan doktor tarafından belirlenecektir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatından sonra gözde bazı şikayetler olur mu? |
| Cevap:
Tabii, katarakt ameliyatından sonra hastanın hiçbir şikayeti olmayabileceği gibi bazen de batma hissi, sulanma, kanlanma gibi bir süre devam edebilen bazı şikayetleri olabilir. |
|
| Soru:
Katarakt ameliyatından sonra yapılmaması veya dikkat edilmesi gereken hareketler veya dikkat edilmesi gereken durumlar nelerdir ? |
| Cevap:
Ameliyattan sonra özellikle birinci hafta içinde enfeksiyon (mikrop kapma) riski fazla olduğundan bu dönemde hastanın elini gözüne sürmemesi, gözüne herhangi bir yabancı cisim kaçmasını engellemesi, su kaçırmaması doğru olacaktır. Ayrıca verilen damlaları düzenli olarak kullanmalı ve ağrı, kızarıklık, görmenin bozulması gibi şikayetlerde hemen doktoruna başvurulmalıdır. |
|
| Soru:
15 yıl önce katarakt ameliyatı oldum, fakat mercek takılmadı, o yüzden kalın camlı gözlük kullanıyorum ve rahat değilim, tekrar ameliyat olup göziçi merceği takılabilir mi ? |
| Cevap:
Bunun için öncelikle bir göz doktoruna gidip muayene olmanız ve ikinci bir ameliyat için gözünüzün uygun olup olmadığını öğrenmeniz gerekir. Eğer böyle bir ameliyat için gözünüz uygun ise yapılacak ameliyatla göziçi merceği takılır ve siz de kalın gözlüklerden kurtulmuş olursunuz. |
|
| Soru:
2 yıl önce katarakt ameliyatı oldum ve göziçi merceği takıldı, fakat son sıralarda görmem çok azaldı, bulanık görmeye başladım; tekrar katarakt gelmiş olabilir mi ? |
| Cevap:
Katarakt ameliyatı olan bir kişide tekrar katarakt olması sözkonusu değildir. Eğer katarakt ameliyatı olan bir hastada görme tekrar azaldı ise bu değişik nedenlerle olabilir. Retina veya Kornea tabakasında görmeyi azaltan bir neden yoksa, katarakt ameliyatı olan hastalarda genellikle görme azalmasından sorumlu olan neden ameliyat sırasında gözde bırakılan (ve içine göziçi merceği yerleştirilen) kataraktın arka kapsülünün kalınlaşması veya beyazlaşmasıdır. Bu durum halk arasında 'gözüme tekrar katarakt geldi' şeklinde ifade edilmektedir. Bu durumun düzeltilmesi kolay olup tekrar ameliyat gerektirmez. YAG laser isimli bir laser ile bu sorun 1-2 dakika içinde ameliyatsız halledilir ve görme yine netleşir, eski düzeyine gelir. |
|
